Nawoord

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 7 van 7)

Tijdens vakantiewerk moest ik met een vriend een schoolgebouw in aanbouw puinruimen en schoonmaken. Na de zoveelste kruiwagen met puin was ik doodmoe. Gelukkig gingen we na een half uur schaften en daarna gingen we voetballen. Ineens was mijn vermoeidheid weg en liep ik als een kievit te voetballen. Ik was zeer verbaasd dat deze moeheid zo snel was verdwenen.
Ik besefte dat het met mijn vele meningen, oordelen en emoties ook zo gaat; dat ze ineens zijn verdwenen. Ik heb ze nog steeds, maar ik weet dat ik dat niet ben. Ik ben meer dan mijn denken.

Had het anders of sneller gekund? Nee het gebeurt of het gebeurt niet.

Lees verder

Thuis Zijn

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 6 van 7)

Ik zag in een Boeddhistische tempel in Delhi twee westerlingen ‘prostrations’ maken (liggende buigingen) voor een Boeddhabeeld en ze gingen maar door, ook toen ik na tien minuten vertrok. Dit deed mij denken aan de inwijding van priesters die voor het altaar op dezelfde wijze gaan liggen. Ik dacht: ‘Waarom zo’n verre reis maken naar India als in de westerse christelijke traditie ook ‘prostrations’ voorkomen?’
Waarom een omweg via India maken? Iedereen heeft echter zijn eigen weg te gaan hoe deze ook gaat.

Na de Sadhana- en kunstweken tussen 2001 en 2004 merkte ik dat ik geen studies meer wilde geven. Wat had ik de deelnemers te vertellen; nog meer theorie en concepten? Ik kon hooguit iets zeggen over wat het allemaal niet was. Over wat gebondenheid is, maar niet over wat vrijheid is. Of ik kon antwoorden geven uit de vedanta boeken en teksten die ik had gelezen. Het klinkt mooi om te zeggen ‘alles is één’, ‘hij die weet, weet niet’ of ‘jij bent niet de doener’. Ik besefte dat theorie en concepten niemand verder brachten en dat ik moest putten uit de inzichten die ik zelf in mijn leven had verkregen.

Lees verder

Waarnemen

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 5 van 7)

Na een verblijf van vier jaar in het studiecentrum in Frankrijk ging ik terug naar Nederland en startte een bureau voor onderwijskunde. Om aan werk te komen ging ik netwerken en bezocht daarvoor een bijeenkomst van een trainingsbureau dat een presentatie ‘The art of becoming’ gaf. Ik dacht onmiddellijk: ‘Dit kan niet, je kunt niet worden, je bent er al.’ Zo had ik de naam van mijn bureau ‘de Kunst van Zijn’ gevonden.

Aardig die naam ‘de Kunst van Zijn’, maar ik zat er mooi mee. Het klinkt eerder spiritueel of filosofisch dan onderwijskundig. Om naast de onderwijskundige webpagina’s toch iets filosofisch op mijn website te hebben maakte ik ook een webpagina ‘Retraite’. Hierop plaatste ik een thuisretraite van zeven afzonderlijke dagen met oefeningen in aandacht. Achteraf kan ik zeggen dat de naam ‘de Kunst van Zijn’ vooral een herinnering voor mezelf was. Leefde en werkte ik wel met aandacht? Wat betekende het voor mij om aanwezig te zijn?

Lees verder

Zoeker

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 4 van 7)

Vlak bij Haridwar in India ligt de rustige Auroville Ashram waar de olifanten soms huis hielden. Ik zag daar het houten plankje hangen in een boom met de tekst ‘Werk is meditatie’, een uitspraak van ‘the Mother, levensgezellin van Aurobindo. Was dit nu de tekst waar ik onbewust naar op zoek was? Het werken met aandacht kende ik wel, maar dat dit ook meditatie was, had ik nog nooit zo gezien. Meditatie was voor mij je verbinden met iets hogers. Hoe zat dat dan met werk? Het sprak mij aan en ik draag de tekst nog steeds met me mee.

Lees verder

Bezoeker

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 3 van 7)

Ze vroeg me ‘Als Sathya Sai Baba nu de nieuwe Christus is, zou je hem dan willen zien?’ ‘Natuurlijk wil ik hem dan zien’, antwoordde ik.

Binnen twee maanden vlogen we via Bombay naar Bangalore in India; ze had alles geregeld.
Ik was nog nooit in India geweest. Ik werkte toen bij de KLM en had regelmatig zakenreisjes gemaakt in Europa, maar toch zag ik er tegenop. Wat moest ik verwachten? Bedelaars, slechte wegen en krakkemikkige koloniale auto’s? Smalle wegen met auto’s die aan de verkeerde kant rijden en hoog opgeladen vrachtwagens? Of scooters zonder achteruitkijkspiegels en karren overvol geladen met suikerriet getrokken door ossen en tractors?

Lees verder

Verbeteraar

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 2 van 7)

Daar reden wij dan, de kritische werkgroep geografie, in de trein door het uitgestrekte graanlandschap van Wenen naar Boedapest om met eigen ogen te gaan zien hoe marxistisch er gebouwd werd in Boedapest. Voor ons een soort maatschappelijke pelgrimstocht.

Na het halen van mijn HBS-A diploma ging ik economie studeren in Tilburg. Dat ging niet helemaal goed, ik was nog te jong om zelfstandig te wonen en te studeren. Ik zat meer in de bioscoopzaal dan in de collegezaal. Ik was overigens economie gaan studeren, omdat dat mijn lievelingsvak op school was geweest. Ik vond echter dat ik nog niet voldoende bagage had om te gaan werken. Uitstellen van werk was mijn beste optie. Uiteindelijk ging ik daarna en na mijn militaire dienst vervuld te hebben sociale geografie studeren in Amsterdam, zodat ik mijn rugzak met bagage kon vullen. Ik moet nog opmerken dat faalangst mij af en toe parten speelde. Op een gegeven moment was dat zo erg dat ik een dag voor een tentamen met mijn studie wilde stoppen. Een vriend zei tegen mij: ‘Als je nu stopt dan heb je dus een nul voor je tentamen. Dan kun je net zo goed het tentamen doen dan haal je in ieder geval meer en geef je jezelf een kans.’ Hier kon ik niets tegen inbrengen; ik ging op tentamen en haalde mijn hoogste cijfer ooit.

Lees verder

Kerkganger

Onderzoek naar ‘Ken Uzelve’ (pelgrim 1 van 7)

Ik liep als zesjarige in mijn lichtbruine communiepakje met korte broek en strikje op de eerste rij in de Mariaprocessie van Oisterwijk, waarbij een Mariabeeld werd gedragen onder een baldakijn.
De processie vertrok van de Sint-Petrus’-Bandenkerk, een neogotische kruisbasiliek ontworpen door Pierre Cuypers die ook de architect was van het Rijksmusem in Amsterdam. De tocht liep naar de Sint Joanneskerk aan de andere kant van het dorp, ondermeer langs de Lind met zijn tweehonderd meter lange trouwlaantje van linden-berceau bomen.

Toch een soort ontdekkingsreis voor mij als kind, dit had ik nog nooit meegemaakt. Wat gebeurde er allemaal om me heen? De pastoor die met zijn wierookvat zwaaide en de mensen met de wijwaterkwast besprenkelde langs de kant van de weg en vooral de vaandeldragers met hun grote vlaggen en goudkoperen knop aan hun vlaggenstok. Vlaggen die ze tijdens de processie om hun hals lieten draaien zonder elkaar zelfs te raken. Geweldig vond ik dat; ergens was ik blij, ook wel trots dat ik mee mocht lopen. Tijdens de processie zei niemand wat en ook de toeschouwers langs de kant waren stil. Verder zei die hele processie me niet veel. Anders gezegd ik begreep het niet. Zelfs nu ik dit beschrijf was het meer een droom of een optocht van mensen die zich verkleed hadden dan iets heiligs.

Lees verder